Sterker nog, een ‘Nee, dat mag niet’ is super leerzaam voor een kind.
Soms balen we er als ouder of professional van om ‘nee’ te zeggen tegen een kind. We willen liever gedoe of drama voorkomen. Of we vinden het zielig of sneu voor het kind. Dus dan staan we iets toch maar toe, waar we eigenlijk niet achter staan. Of we verbieden iets en worden boos als het kind alles uit de kast haalt om toch zijn zin te krijgen of als hij gaat mokken of huilen.
Laatst zei een BSO-medewerker tegen me: “Het lijkt erop dat kinderen tegenwoordig niet kunnen omgaan met een ‘nee’. Het lijkt erop dat thuis alles mag.”
Is dit waar? Vinden ouders het lastig om iets te verbieden?
Ga eens voor jezelf na hoe dat is voor jou.
Waarom is ‘nee’ oké? Het helpt kinderen in het begrijpen van grenzen, het ontwikkelen van zelfbeheersing en het leren omgaan met teleurstellingen.
Wanneer kinderen leren dat niet alles altijd gaat zoals ze willen, leren ze belangrijke levensvaardigheden zoals geduld, doorzettingsvermogen en het vermogen om met frustraties om te gaan. Dit helpt hen later in het leven om veerkrachtiger te zijn en beter om te gaan met tegenslagen.
Een gouden tip bij iets toestaan of verbieden:
Geef jezelf vijf seconden bedenktijd. Mag het echt niet?
Wanneer mag iets nou niet?
Een korte checklist hiervoor:
Is het ongezond?
Is het gevaarlijk?
Is het te duur?
Geeft het teveel overlast?
Is het antwoord 4x nee, dan mag het.
Bij 1x ja, dan mag het niet.
Is het een ‘nee’, dan zeg je dit rustig, met een neutrale stem en met een korte uitleg.
“Je wil graag een snoepje. Dat mag niet, je hebt er al twee gehad.”
“Nee, je mag nu niet op het scherm. Na het eten mag je een half uur.”
“Je wil graag logeren. Vandaag komt dat niet goed uit, omdat wij morgen al vroeg weg moeten. Dus vandaag mag het niet.”
Uiteraard kun je na je ‘nee’ met een alternatief komen.
“Vandaag logeren mag niet. Vrijdag mag het wel. Vraag maar of Fieke dan kan.”
Natuurlijk bestaat er een kans dat een kind teleurgesteld is en deze teleurstelling uit. Logisch toch?!
Help het kind om zijn teleurstelling te verwerken. Hoe? In de training Communiceren met Kinderen leer je hier een heel mooie tool voor: vragend luisteren.
Maar wat ook al helpt is luisteren naar je kind en begrip tonen. Accepteer dat je kind teleurgesteld is, accepteer dat dit duurt zolang het duurt en vertrouw erop dat je kind (en jij ook) deze teleurstelling aankan.
Belangrijk is dat jij bedenktijd neemt voordat je ‘ja’ of ‘nee’ zegt, voordat je iets toestaat of verbiedt. En soms weet je het niet meteen. Zeg dan: “Daar denk ik even over na. Ik kom er tijdens het avondeten op terug.” En als je dan een ‘nee’ voelt, ben congruent en zeg het gewoon.
Het is zo essentieel voor de ontwikkeling van kinderen om te leren omgaan met een “nee”. Het draagt bij aan hun groei naar zelfstandigheid en volwassenheid. Tja, opvoeden… dat doen we nu eenmaal voor de lange termijn.